Товарны срогы чыкканнан соң сату
Кулланучылар хокукларын яклау турындагы Законның 5 статьясындагы 4 пункты (алга таба – ЗПП) нигезендә, яраклылык срогы - товар (эш) билгеләнгән вакыттан соң файдалануга яраксыз дип санала. Шундый ук билгеләмә РФ ГК 472 статьясында да бар. «Азык-төлек продуктларының сыйфаты һәм куркынычсызлыгы турында» ФЗ 16 статьясының 1 пункты нигезендә, Азык-төлек продуктларының, материалларның һәм әйберләрнең яраклылык сроклары билгеле бер срок тәмамланганнан соң сыйфаты начарая, кеше сәламәтлегенә куркыныч тудыручы Үзлекләр ала һәм шуның белән бәйле рәвештә билгеләнгән буенча файдалану мөмкинлеген югалта торган азык-төлек продуктларына, материалларга һәм эшләнмәләргә карата билгеләнә. ЗПП турында Законның 19 статьясы нигезендә, товарның яраклылык срогы товар җитештерелгән көннән, аның дәвамында файдалануга яраклы булган көннән исәпләнә торган чор яки товарның килеп җитүенә кадәр кулланырга яраклы дата белән билгеләнә.
Яраклылык срогын шундый ук билгеләү РФ ГК 473 статьясында бирелгән. ЗПП турында Законның 5 статьясындагы 5 пункты нигезендә, яраклылык срогы чыкканнан соң товар сату (эшне башкару), шулай ук яраклылык срогы билгеләнергә тиеш булган товар (эшне башкару) сату (аны үтәү), ләкин ул билгеләнмәгән, тыела. Сөт продуктлары мисалында. «Сөт һәм сөт продукциясенә техник регламент» ФЗ 17 статьясындагы 8 пункты нигезендә, сөт эшкәртү продуктларын сатучы җитештерүче тарафыннан билгеләнгән яраклылык срогын узып китү вакытын билгеләргә хокуклы түгел. Яраклылык срогы чыккан сөт эшкәртү продуктларын сату рөхсәт ителми. Шулай итеп сатуны алыгыз товар сатучы тиеш соңгы саклану көнендә 24 сәгатькә кадәр.
Товарның саклану срогы чыкканнан соң, шулай ук яраклылык срогы билгеләнергә тиеш булган товарны сату тыела. Яраклылык сроклары мәҗбүри рәвештә билгеләнергә тиеш: азык-төлек; парфюмерия-косметика продукциясе; дару; көнкүреш химиясе товарлары; башка шундый ук товарлар. «Азык-төлек продуктларының сыйфаты һәм куркынычсызлыгы турында (соңгы редакциядә) " 02.01.2000 ел, № 29-ФЗ Федераль законның 16 статьясындагы 1 пунктыннан күренгәнчә, яраклылык сроклары азык-төлек продуктлары, материаллар һәм эшләнмәләр өчен күрсәтелә, аларның сыйфаты билгеле бер срок узганнан соң начарлана, ягъни алар кеше сәламәтлегенә куркыныч тудыручы Үзлекләр ала һәм шуңа бәйле рәвештә кеше сәламәтлеге өчен яраклылыгын югалта.билгеләү.
Товарның яраклылык срогы товар куллануга яраклы булган конкрет дата яки аның дәвамында товар файдалану өчен яраклы булган вакыт чоры белән билгеләнә(Россия Федерациясе ГК 473 статьясы һәм «кулланучылар хокукларын яклау турында»Россия Федерациясе Законының 19 статьясындагы 2 пункты). Мондый чор товар җитештергән көннән исәпләнә. ГОСТ Р 51074-2003 нигезендә " Азык-төлек продуктлары. Кулланучы өчен мәгълүмат» кулланучыларга визуаль һәм аңлаешлы формада товарның яраклылык срогы турында мәгълүмат җиткерелергә тиеш.
Кулланучы өчен мәгълүмат турыдан-туры азык-төлек продукты белән кулланучылар савытында текст, шартлы билгеләр һәм рәсемнәр, этикетка, контрэтикетка, көзгегә, кыска юлга, бөкегә, яфрак рәвешендә тәкъдим ителергә тиеш. Кулланучы өчен мәгълүмат бертөрле аңлаешлы, тулы һәм дөрес булырга тиеш, шуңа күрә кулланучы составы, үзлекләре, туклану кыйммәте, табигате, чыгышы, җитештерү һәм куллану ысулы, шулай ук азык-төлек продуктының турыдан-туры яки турыдан-туры сыйфаты һәм куркынычсызлыгы белән характерланган башка мәгълүматларга алданмас һәм әлеге продуктны тышкы кыяфәте буенча яки башка органолептик күренеш буенча аңа якын булган башка продукт өчен ялгыш кабул итә алмас иде күрсәткечләргә.
Товарның саклану вакыты турында мәгълүмат түбәндәгечә күрсәтелергә мөмкин: «Яраклы... (сәгатьләр, көннәр, айлар яки еллар)»; "Моңа кадәр Яхшы... (дата)»; «Куллану... (кадәр)... (дата)». Әгәр азык-төлек продуктының саклану вакыты " Яхшы кадәр...«яки " кадәр кулланыгыз...» аның ахыры дата белән билгеләнә.": көн, ай һәм ел (саклану вакыты өч айдан артмаса); ай һәм ел (саклану вакыты өч айдан артса). Әгәр дә сәгатьләр саналса, алар: "яхшы... сәгать».