БОТУЛИЗМ! Куркыныч йогышлы авыру! Аннан ничек сакланырга?

Җәйге-көзге чор безне уңыш белән сөендерә җиләк-җимеш, җиләк-җимеш, яшелчә, гөмбә өлгерү вакыты! Варенье банкалары, гөмбәләр, салатлар әзерләү, яшелчә, ит консервалары күзне шатландыра.  Һәм азлар гына бу продукциянең куллану нәтиҗәсендә мөмкин булган куркыныч турында уйлый. 
Шуңа күрә кышка консерваланган яшелчәләр, гөмбәләр, ит һәм Балык консерваланган өйдә әзерләнгән продукцияне күпләп әзерләгәндә, аларны әзерләүнең технологик процессларын һәм саклау шартларын үтәргә кирәк. 
Мондый продукцияне дөрес әзерләмәү һәм саклау ботулизм авыр авыруын китереп чыгарырга мөмкин. Ботулизм-агулы ризыклар (ботулотоксин) куллану нәтиҗәсендә барлыкка килгән авыр йогышлы авыру, ул кешенең нерв системасына зыян китереп бара. Авыруны ботулизм таякчасы китереп чыгара, ул Үрчү вакытында барлык билгеле агуларның иң көчлесе булган токсин җитештерү сәләтенә ия. Таякча споралары бөтен җирдә таралган, алар тышкы мохиттә бик тотрыклы һәм 20-30 минуттан соң 120 градус Цельсий температурасында гына үләләр. Ботулизм таякчалары туфракта, туфрак белән пычранган үсемлекләрдә, шулай ук кеше һәм хайваннарның эчәклекләрендә очрый, алар анда үсемлек азыгы белән эләгәләр.  
Мөслим районында 2021-2023 елларда һәм 2024 елның узган чорында ботулизм белән авыру очраклары теркәлмәгән.
Ботулизмның иң күңелсез ягы – продуктның тышкы кыяфәте буенча аның зарарланганмы, юкмы икәнен билгеләү мөмкин түгел. Ботулизмнан прививкалар юк һәм иммунитет барлыкка килми, шуңа күрә саклык бер генә: консервалар әзерләгәндә һәм кулланганда саклык. 
Консервалар әзерләгәндә шуны истә тотарга кирәк: термик эшкәртүсез өй шартларында Clostridium botulinumны тулысынча юк итүгә ирешү мөмкин түгел. Бернинди очракта да «өскә күтәрелгән» консерваларны ашамагыз. Әгәр алар шешсәләр, консервлау процессы бозылды. Консервалар җитәрлек җылылык белән эшкәртелмәгәндер. Мондый консервалар белән агулану куркынычы бик зур.
Ботулизм тиз, шунда ук диярлек үзен сиздерә. Авыру бик тиз үсә, 236 сәгать дәвамында, кешедә диарея, косу, корсак авыртуы барлыкка килә, тән температурасы бераз күтәрелә. Ботулизмның үзенчәлекле чагылышы булып күз мускулларының реакциясе аркасында күрү үткенлегенең бозылуы тора, күзләрдә икеләтә башлана, кыек күзлелек үсеш ала. Аннары сөйләм бозылу, хәлсезлек, авыз корылыгы, йоту бозылу, тавыш үзгәрү кушыла. Әгәр дә мондый симптомнар күзәтелсә, ашыгыч рәвештә медицина ярдәме сорап дәвалау учреждениесенә мөрәҗәгать итәргә кирәк.  Тоткарлану куркыныч!  Хастаханәгә ятмыйча үлем килеп чыгарга мөмкин. 
Махсус дәвалау, ягъни ботулинга каршы сыворотка кертү нәтиҗәле. Авыруга сыворотка никадәр тизрәк кертелсә, котылу мөмкинлеге шулкадәр күбрәк. Уңышлы дәвалау өч атнадан соң торгызыла. Әмма берничә айдан соң гына күрү сәләте кире кайтарыла.
Авыру йогышлы түгел һәм башка кешеләр өчен куркыныч та түгел.
Профилактика чаралары.
 Әгәр дә сез консервлау белән шөгыльләнәсез икән, консервланган гөмбәләрне, шулай ук балык һәм ИТ консерваларын металл капкачлар белән әйләндермәгез, чөнки өйдә 100 градус җылылык белән эшкәртү микроб спорасын үтерми.
Консерв алдыннан гөмбәләрне һәм башка чималны яхшылап юыгыз.
Консервлау технологиясен төгәл үтәгез: тоз, шикәр һәм сиркә концентрациясе микробларга таралырга мөмкинлек бирми.
Консервларны саклау режимын төгәл үтәгез: +4 градустан югары түгел.
» Өскә күтәрелгән «һәм» бомба " консерваларын юк итегез.
Шәхси затлардан киптерелгән, төтенле һәм суындырылган продукция (балык, тавык, каз) сатып алганда бик сак булыгыз, кулыгыздан консервалар сатып алмагыз, алар сезгә нинди генә аппетитлы булып күренмәсен.
Сәламәтлегегезне санга сукмагыз, ул сезгә генә түгел, туганнарыгызга да, якыннарыгызга да кирәк! 
Үзегезне саклагыз һәм сәламәт булыгыз!

Хәйруллина И. В.,
Әлмәт, Лениногорск, 
Сарман, Мөслим районнары буенча
Баш дәүләт санитар табибы
Т. 22-65-14.